روش های احیای قلبی-ریوی

احیای قلبی-ریوی (CardioPulmonary Resuscitation) که CPR هم نامیده می شود، یعنی مجموعه ای از اقدامات که توسط افراد آگاه و حاضر در صحنه برای بازگرداندن اعمال دو عضو حیاتی قلب و ریه و رساندن خون وروش های احیای قلبی-ریوی اکسیژن به مغز برای جلوگیری از آسیب مغزی، انجام می شود.

امروزه احیای قلبی-ریوی را به دو صورت اقدامات پایه ای حمایت از حیات (BLS) و اقدامات پیشرفته حمایت از حیات (ALS) انجام می دهند. CPR پایه را می توان بدون هیچ وسیله اضافه و با دستان خالی هم انجام داد. انجام صحیح و به موقع این روش، می تواند باعث نجات جان انسانهای زیادی از مرگ حتمی شود. در مورد CPR پیشرفته اقدامات تخصصی تری نظیر مراقبت از راه هوایی و دارودرمانی حین CPR انجام می شود. در دوره کمک های اولیه می توانید با انواع روش های احیای قلبی-ریوی ونحوه ی انجام آن ها آشنا شوید.

چه زمانی باید احیای قلبی-ریوی را انجام داد؟

مهمتربن نکته در مورد انجام سی پی آر این است که این اقدام تنها باید در موارد ایست قلبی انجام شود. اگر قلب می‌زند نباید سی پی آر انجام شود. شايع‌ترين علل ايست قلبی و ريوی عبارت است از:

• بیماری های قلبی
• نارسایی قلبی
• سکته قلبی
• تصادفات
• خفگی در آب
• خفگی در اثر گاز و آتش سوزی
• برق گرفتگی
• سوختگی
• مسمومیت با دارو و مواد مخدر
• و غیره.

پس از اینکه متوجه شدید فردی در اثر موارد بالا دچار ایست قلبی شده فورا با اورژانس تماس بگیرید و بدون اتلاف وقت سی پی آر را شروع کنید

علائم ایست قلبی

1. بیهوشی ناگهانی
2. تنفس غیر طبیعی یا قطع تنفس
3. عدم وجود نبض و ضربان قلب

مراحل احیای قلبی-ریوی چیست؟

به صورت کلی احیای قلبی-ریوی از سه مرحله C ، A، B تشکیل شده است. به این ترتیب که ابتدا باید مرحله C یا ماساژ قلبی (Circulation) انجام شود؛ سپس A یا بازکردن راه هوایی (Air way) و در آخر B یا دادن تنفس مصنوعی (Breathing). هر سیکل کامل سی پی آر از این سه مرحله اساسی تشکیل شده است اما افرادی که آموزش ندیده‌اند و نمی‌توانند تنفس مصنوعی انجام دهند می‌توانند به انجام ۱۰۰-۱۲۰ ماساژ قلبی در هر دقیقه اکتفا کنند تا تیم امداد و نجات برسد.

C ماساژ قلبی Circulation

ماساژ قلبی یا Circulation پمپاژ مصنوعی قلب است و در سی پی آر مهمترین اقدام امدادگر محسوب می‌شود. هر احیای قلبی-ریوی با ماساژ قلبی شروع می‌شود و بیمار باید در هر دقیقه حدود ۱۰۰ الی ۱۲۰ ماساژ دریافت کند تا خون به اندام‌های حیاتی پمپاژ شود. دقت کنید که باید به قفسه سینه بیمار فرصت دهید بعد از هر فشار به حالت اولیه برگردد تا خون بتواند به درون حفره‌های قلب بازگردد و در ضربه بعد به صورت مصنوعی توسط دست شما پمپاژ شود. پس از هر ۳۰ ماساژ قلبی، دو تنفس مصنوعی مورد نیاز است.

A بازکردن راه هوایی Air way

برای اینکه بیمار بتواند اکسیژن دریافت کند ابتدا باید راه تنفس او باز شود. برای باز کردن راه تنفس بیمار کافیست پیشانی را به سمت پایین فشار دهید و چانه را بالا بیاورید.

B دادن تنفس مصنوعی Breathing

راه‌های مختلفی برای تنفس مصنوعی وجود دارد که تنفس دهان به دهان سنتی‌ترین روش به شمار می‌رود. در این روش امدادگر بینی بیمار را می‌گیرد تا راه خروج هوا بسته شود سپس بعد از یک دم عمیق دهانش را روی دهان بیمار می‌گذارد و هوا را به درون ریه بیمار می‌دمد. باید دقت شود که با انجام تنفس دهان به دهان آیا موقعیت قفسه سینه تغییر می‌کند؟ اگر قفسه سینه بالا بیاید نشان می‌دهد راه تنفس بیمار باز بوده است، اما اگر تغییر نکرد شما در مرحله A یا باز کردن راه هوایی موفق نبوده‌اید و باید مجدد آن را انجام دهید و سراغ تنفس مصنوعی دوم بروید.

تنفس مصنوعی برای افرادی که دچار ایست قلبی با خفگی شده‌اند و سطح اکسیژن در خونشان پایین آمده بسیار مهم است. در افرادی که دچار ایست قلبی با مکانیزم آسفیکسیال (خفگی) نشده‌اند ماساژ قلبی از اهمیت بیشتری برخوردار است و تنفس مصنوعی نباید در ماساژ قلبی تاخیر ایجاد کند یا تعداد آن را از صد تا در دقیقه کاهش دهد. بعد از هر ۳۰ ماساژ قلبی باید ۲ تنفس مصنوعی داده شود.

آیا یادگیری علمیات احیای قلبی-ریوی ضروریست؟

ایست قلبی به علت های گوناگون نظیر اختلالات قلبی و تنفسی، انسداد راه هوایی، مسمومیت با داروها و مواد مخدر، برق گرفتگی، غرق شدگی و سرمازدگی های شدید رخ می دهد. اغلب ایست قلبی در خارج از مراکز درمانی رخ می دهد و به همین علت یادگیری احیای قلبی-ریوی برای عموم افراد جامعه ضروری می باشد. به محض بروز ایست قلبی، خونرسانی به اعضای بدن از جمله مغز متوقف می شود. در صورت عدم انجام احیای قلبی-ریوی در بازه ۴-۶ دقیقه بعد از وقوع ایست قلبی، احتمال بروز آسیب های مغزی وجود دارد. در صورتی که ۱۰ دقیقه پس از بروز ایست قلبی احیای قلبی-ریوی انجام نپذیرد، مغز از دست رفته و بیمار دچار مرگ مغزی خواهد شد؛ پس زمان در این روش بسیار حائز اهمیت است.

چه زمانی باید با اورژانس تماس گرفته شود؟

اگر فرد احیاکننده تنهاست پیش از آنکه با اورژانس 115 تماس بگیرد بایدپنج چرخه احیای فلبی-ریوی (30 ماساژ قلبی و دو تنفس مصنوعی) را انجام دهد. پس از انجام این پنج چرخه که در حدود دو دقیقه طول میکشد، میتوان مصدوم را برای تماس با اورژانس ترک کرد.