فهرست مطالب

شناخت قطعات برد موبایل یکی از مهم ترین و اساسی ترین موضوعاتی است که همه تعمیرکاران موبایل باید تسلط کافی را بر آن داشته باشند. در این مقاله، قطعات برد موبایل را معرفی کرده و روش شناسایی آن ها را به شما عزیزان آموزش می دهیم.

در صورتی که تعمیرکار موبایل هستید یا قصد دارید با شرکت در دوره های آموزش تعمیرات موبایل وارد بازار کار تعمیرات موبایل شوید، این مقاله برای شما بسیار کاربردی خواهد بود.

برد الکترونیکی موبایل چیست؟

یکی از مهم ترین بخش های تشکیل دهنده موبایل برد آن است. برد یک صفحه سبز رنگ است که قطعات الکترونیکی کوچکی رو آن سوار می شوند و هرکدام به تنهایی وطیفه خاص خودشان را انجام می دهند و با یکدیگر ارتباط دارند. برد ارتباط بین بخش های مختلف مانند دوربین، صفحه نمایش، اسپیکر ها، میکروفن، سی پی یو، جی پی یو و غیره را بر قرار می کند. به طور کلی مهم ترین سخت افزار هر تلفن همراه برد ان است.

خرابی برد ممکن است باعث ضعف عملکرد برخی بخش های گوشی و یا از کار افتادن کل سیستم شود. تعمیر یا تعویض برد ها در برخی مواقع امکان پذیر است و باید با استفاده از پیچ گوشتی مخصوص پشت گوشی را باز کنید تا به برد دسترسی پیدا کنید.

بخش های اصلی برد موبایل

اگر قصد یادگیری تعمیرات برد موبایل را دارید، پیش از آن که سراغ خواندن شماتیک و سولوشن گوشی موبایل بروید، ابتدا باید طراحی برد مدار چاپی موبایل را بشناسید و بتوانید قطعات برد موبایل و دیاگرام گوشی را شناسایی کنید. برد یک گوشی موبایل دارای سه بلوک اصلی است که در زیر با آنها آشنا می شویم.

بلوک Base Band

بکوک بیس در قسمت میانی و رو به پایین برد اصلی قرار دارد. این بلوک حاوی آیسی های شارژر، رادیو، بلوتوث، سی پی یو و حافظه می باشد.

بلوک Radio Frequency

این بخش در قسمت بالایی برد اصلی قرار می گیرد. این بخش حاوی قطعاتی نظیر آنتن، VCO، IC، RF، PF، سوئیچ آنتن، فیلتر های SAW و … می باشد.

بلوک Analog Frequency

زیر مجموعه دیگر برد اصلی، بلوک آنالوگ می باشد که میکروفن، اسپیکرها و آیسی صدا را در خود جای داده است.

قطعات برد موبایل

در ادامه به قطعات مختلفی که روی برد قرار دارد می پردازیم و وظیفه آنها در مدار را شرح می دهیم.

خازن در برد موبایل

خازن ها از اصلی ترین قطعات روی برد موبایل هستند. خازن ها جریان و مقاومت خود را در یک مدار الکتریکی ذخیره می کنند. ظرفیت یک خازن با فاراد (F) نشان داده می شود. فاراد واحد اندازه گیری بسیار بزرگی است. برای همین معمولا ظرفیت خازن ها با µF یا ɲF نشان داده می شود. خازن ها در انواع مختلفی تولید می شوند. خازن هایی که برای برد موبایل در نظر گرفته می شوند معمولا از نوع خازن های الکترولیتی، سرامیکی یا تانتالیومی هستند.

خازن های سرامیک نام خود را از دی الکتریک خود گرفته اند که از جنس سرامیک است. این خازن ها به رنگ های کرم، طوسی و قهوه ای در مدار یافت می شوند و قطب مثبت یا منفی ندارند. یکی از بزرگترین معایب خازن های سرامیکی حساسیت به دما است.

خازن تانتالیوم برخلاف خازن سرامیکی دارای قطب های منفی و مثبت است. خازن تانتالیوم به رنگ های مشکی و نارنجی در بازار موجود است. روی بدنه این خازن مشخصات آن درج شده است.

یکی دیگر از مواردی که در تشخیص قطعات روی برد موبایل مهم است مقاومت است. واحد اندازه گیری مقاومت اهم می باشد و با علامت اختصاری Ω نشان داده می شوند. مقاومت ها وظیف کاهش جریان، تقسیم ولتاژ و تنظیم سیگنال ها را بر عهده دارند. مقاومت ها از لحاظ ابعادی کوچکترین قطعات روی برد موبایل به شمار می روند.

مقاومت معمولا به رنگ های مشکی، سبز و آبی تولید می شود. اختلاف رنگ ها برای زیبایی نیست و در واقع درصد خطا را مشخص می کنند. مقاوت مشکی دارای درصد خطای 5% و مقاومت سبز و آبی دارای درصد خطای حدود 1% هستند. احتمال خرابی در مقاومت ها پایین است. روی بدنه مقاومت ها هیچ مشخصاتی درج نمی شود.

یکی از انواع مقاومت که در برد موبایل کاربرد دارد مقاومت فیوزی است که به شکل مکعب و به رنگ مشکی در بازار یافت می شود. به دلیل به آنها مقاومت فیوزی می گویند که در صورت عبور جریان بیش از حد مانند یک فیوز عمل کرده و جریان را قطع می کنند.

سلف در برد موبایل

سیم‌ پیچ یکی دیگر از قطعه های روی برد های الکترونیکی است که از هسته و سیم پیچی به دور آن تشکل شده است و دارای خاصیت القایی یا اندوکتانس می باشد. برای امپدانس دو مدار، ذخیره کننده ولتاژ و فیلتر در مدارات از سلف استفاده می شود. سیم پیچ از دستگاه در برابر تغییرات ناگهانی جریان محافظت می کند. احتمال خرابی در سیم پیچ ها بسیار ضعیف است و در صورت بروز اسیب مربوط به پایه های آن است. سیم پیچ ها با علامت L نشان داده می شود و واحد اندازه گیری آن هانری H است.

دیود در برد موبایل

دیگر از قطعات روی برد موبایل دیود است. دیودها باعث ثبات ولتاژ دستگاه می شوند. دیودها قطعات نیمه رسانای مکعبی و رنگ مشکی هستند. خطور روی دیودها قطب منفی را مشخص می کنند. در دیودها دو قطب P و N کنار یکدیگر قرار می گیرند. دیودها در واقع قطعات یکسوسازی هستند که جریان را فقط در یک جهت از خود عبور می دهند. انواع دیودها عبارتند از دیودهای معمولی، دیودهای زنر، دیودهای نورانی و دیودهای مادون قرمز.

ترانزیستور در برد موبایل

ترانزیستورها پر کاربرد ترین قطعات برد به حساب می ایند یا به عبارت دیگر قلب مدار محسوب می شوند. ترانزیستورها قطعات نیمه رسانا هستند و دو، سه و یا چهار پایه برای اتصال به برد دارد که برای قطع و وصل کردن یا تقویت کردن سیگنال‌ های الکترونیکی همچنین کنترل ولتاژ ورودی به کار می رود. در حقیقت نویز ها و پارازیت ها را به بدنه منتقل می کند. ساختار ترانزیستورها کمی پیچیده است و تعمیر آن ها نیاز به دانش و تخصص دارد.

کریستال‌ ها در برد موبایل

کریستال ها برای تولید فرکانس های دقیق در مدار مورد استفاده قرار می گیرند. روی برد گوشی دو نوع کریستال وجود دارد. یکی از آنها برای ساعت گوشی می باشد که در صورت خاموش شدن گوشی یا تمام شدن شارژ، ساعت گوشی تنظیمات خود را حفظ کند. وظیفه کریستال دوم کمک به فرآیند بوت کردن CPU است. در صورت خرابی این کریستال، تلفن همراه روشن نمی شود.

آی سی شارژ موبایل

قطعه اصلی در فرآیند شارژ گوشی تلفن همراه، آیسی شارژ است. این قطعه وظیفه تامین ولتاژ و جریان الکتریکی مورد نیاز گوشی را بر عهده دارد. اگر این قطعه خراب شود، شارژ مجدد انجام نمی شود و دیگر گوشی تلفن همراه قابل استفاده نخواهد بود.

آی سی شارژ گوشی یکی از قطعات روی برد است که ولتاژ و جریان الکتریکی مورد نیاز گوشی را تامین می کند. در صورت خرابی این قطعه شارژ مجدد انجام نمی شود و گوشی خاموش می شود در نتیجه باید تعویض شود.

CPU در برد موبایل

سی پی یو، مغز هر مدار الکترونیکی است. سی پی یو در واقع واحد پردازش مرکزی در مدار است. عملیات دریافت اطلاعات، کدینگ و دیکدینگ و تحلیل داده ها همگی توسط سی پی یو صورت می گیرد. احتمال خرابی سی پی یو بسیار کم است اما در صورت خرابی به دلیل اینکه تکنولوژی بسیار پیشرفته ای دارد، تعمیر آن از عهده هر تعمیرکاری حتی تعمیرکاران متخصص بر نمی آید و معمولا هنگامی که سی پی یو با مشکل مواجه می شود باید به کلی تعویض شود. سی پی یو در عمده موارد در اثر ضربه خوردگی یا رطوبت دچار ایراد می شود.

دوبلکسر در برد گوشی

دوبلکسر یکی دیگر از قطعات روی برد است که هنگام ارسال و دریافت به ترتیب دستگاه را به عنوان فرستنده و گیرنده قرار می دهد. هر گونه اسیب یا خرابی این قطعه ارسال و دریافت را با مشکل مواجه می کند و باید نسبت به تعویض ان اقدام کرد.