درمان سوختگی

به احتمال زیاد شما هم تجربه یک سوختگی خفیف یا شدید را بر روی پوست خود داشته و احساس ناخوشایندی را تجربه کرده اید. جالب است بدانید که سوختگی بعد از تصادفات رانندگی و سوء استفاده از انواع مواد مخدر، سومین عوامل مرگ و میر در جهان به شمار می رود. معمولا سوختگی های خفیف، حتی بدون درمان روند بهبودی را طی می کنند. اما سوختگی هایی که با شدت زیادی رخ داده اند باید تحت درمان پزشکی قرار گیرند.

راهکارهای مختلفی متناسب با شدید یا خفیف بودن سوختگی و زخم ناشی از آن بکار گرفته می شود تا محل سوختگی ترمیم شود. ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع سوختگی و روش های درمان  آن آشنا کنیم.

تعریف سوختگی

پوست به عنوان یک لایه پوششی از اندام های داخلی انسان در برابر خطرات زیست محیطی محافظ می کند. اگرچه پوست انسان شامل چندین لایه است، اما در برابر حرارت مقاوم نبوده و دچار آسیب می شود. به طور کلی به آسیب ایجاد شده در اثر گرما، الکتریسیته، گازها، تشعشعات و مواد شیمیایی، ساییدگی و سایر موارد که تولید حرارت می کنند، سوختگی گفته می شود. در اثر سوختگی ممکن است لایه سطحی یا عمیق پوست دچار آسیب شوند. میزانی که لایه های بیشتری از پوست دچار سوختگی شوند، میزان سوختگی و زخم شدید تر و عمیق تر خواهد شد.

انواع سوختگی

درجات سوختگی از نظر شدت آن، سه نوع اصلی دارد:

1. سوختگی درجه اول: قرمزی پوست بدون ایجاد تاول
2. سوختگی درجه دوم: ایجاد تاول و کمی ضخیم‌شدن پوست
3. سوختگی درجه سوم: ضخیم‌شدن گسترده پوست با ظاهر سفید و چرمی

همچنین علاوه بر سه نوع اصلی، یک نوع دیگر سوختگی هم با عنوان سوختگی درجه ۴ وجود دارد که خیلی شدید بوده و علاوه بر علائم درجه سوم، درگیری تاندون‌ها و استخوان‌ها را هم به‌همراه دارد.که درجه سوختگی به علت آن ربطی ندارد. به عنوان مثال، سوختگی با آب جوش  ممکن است هر سه نوع سوختگی را به وجود آورد!برای همه انواع سوختگی‌های باید کمک‌های اولیه را بدانید و تا زمان رسیدن به بیمارستان، آن‌ها را انجام دهید.

علت سوختگی

حال که با درجه‌های مختلف سوختگی آشنا شدید،‌ نوبت به انواع علت‌های سوختگی می‌رسد:

سوختگی حرارتی: این سوختگی ناشی از منابع حرارتی خارجی مانند فلزات داغ، مایعات داغ، شعله آتش و بخار آب است.

سوختگی تابشی: این نوع سوختگی ناشی از آفتاب‌سوختگی و پرتوهایی مانند اشعه ایکس است.

سوختگی شیمیایی: سوختگی‌های شیمیایی ناشی از سوختگی با اسیدهای قوی، مواد قلیایی، مواد شوینده یا حلال‌ها هستند.

سوختگی الکتریکی: این نوع سوختگی ناشی از جریان الکتریکی، جریان متناوب (AC) و جریان مستقیم (DC) است.

انواع روش های درمان سوختگی

همانطور که در بخش های قبلی اشاره کردیم، سوختگی شامل درمان های مختلفی می شود. در واقع انتخاب بهترین روش درمان سوختگی به فاکتورهای مهمی مانند علت سوختگی، شدت یا درجه سوختگی و عوارض ناشی از سوختگی بستگی دارد.

درمان ها می تواند از درمان خانگی برای سوختگی جزئی تا درمان بیمارستانی برای سوختگی بسیار جدی باشد. با شرکت در دوره آموزش کمک های اولیه میتوانید با انواع سوختگی و روش های درمان آن،تزریقات و پانسمان  و سایر اصول کمک های اولیه و فوریت های پزشکی آشنا شوید.

درمان سوختگی در منزل

درمان های خانگی معمولا برای سوختگی های درجه یک و دو انجام می شود که آسیب های جدی ایجاد نکرده و سبب عوارض جانبی شدید مانند ایجاد زخم و آسیب به لایه های عمقی پوست نمی شود. بهترین روش برای درمان خانگی سوختگی استفاده از پمادهای سوختگی است که درد و سوزش را تسکین داده و به ترمیم پوست کمک می کنند. استفاده از کرم آنتی بیوتیک نیز در درمان محل سوختگی ها و جلوگیری از بروز عفونت نقش مهمی ایفا می کند.

معمولا استفاده از انواع پمادهای ضد باکتریایی (مانند باسیتراسین یا نئوسپورین) تجویز می شود تا محل سوختگی روند بهبودی سریع تر داشته باشد و از آلوده شدن محل سوختگی پیشگیری شود. آلودگی و باکتری می تواند منجر به عفونت های گسترده در ناحیه سوختگی شود.

در مواردی که افراد دردهای شدیدی را در اثر سوختگی تجربه می کنند، قرص های مسکن برای آن ها تجویز می شود تا دردها کاهش پیدا کند. قرص هایی همچون ایبوپروفن می تواند در کاهش دردها اثر بخشی بالایی داشته باشد. همچنین، استفاده از کرم های مرطوب کننده یا ژل آلوئه ورا به منظور جلوگیری از خشکی ناشی از سوختگی توصیه می شود.

توجه داشته باشید در صورت بروز تاول از ترکیدن آن خودداری کرده و محل را با آب و صابون بشویید. در صورت بزرگ بودن تاول یا ترکیدن آن بهتر است به پزشک مراجعه نمایید. همچنین از سوختگی های با درجات شدیدتر (درجه سه و چهار) در منزل اجتناب کرده و فورا به دنبال درمان پزشکی باشید.

درمان دارویی و پزشکی برای سوختگی

درمان سوختگی های درجه سه و چهار بدون مراقبت های پزشکی و دارویی امکان پذیر نخواهد بود. در مواردی که سوختگی های پوست شدید و عوارض جانبی مانند مشکلات تنفسی، خونریزی، آسیب به اندام های داخلی و سایر موارد دیده می شود، درمان پزشکی ضرورت دارد. در برخی موارد یک عمل جراحی انجام می‌شود که در طی آن لایه آسیب‌دیده برداشته می‌شود. همچنین در شرایطی که آسیب به پوست شدید بوده که بافت آن از بین رفته است، عمل پیوند پوست انجام می شود.